Climax / Gusano Mecánico (1974)

Haklarında neredeyse hiç bilgi sahibi olmadığımız gruplardan biri de Climax. Ufak tefek bilgi kırıntıları ve bıraktıkları albümle idare etmek zorunda kalıyoruz. Ha, haklarında tarihsel bilgi edinmişiz edinmemişiz çok önemli mi diye de sorulabilir tabi. Ama bu sıcak havalarda sormayalım o tip soruları.

1968 yılı gibi kurulmuş olduklarına dair bazı söylenceler dönüyor ortalıkta. Bolivya'dan çıkan nadir gruplardan olduklarını da biliyoruz. Albüm öncesinde bir çok kayıt yaptıklarına dair söylentiler de bulunuyor. Hem bu kayıtlardan hem de daha sonraki kayıtlardan oluşturdukları Gusano Mécanico'ya kadar herhangi bir yayınlanmış işleri yok.

Temelde yaptıkları müziğin Cream ve Led Zeppelin gibi gruplardan etkilendiği apaçık ortada. Hatta bazı belirgin yerlerde çokça Jimi Hendrix'e de rastlamak mümkün. Lakin grup işin içine deneysel bir şekilde ilerledikleri Jazz yörüngesi de eklemişler. Doğal olarak da Progressive Rock içerisindeki yerlerini alıyorlar. Yalnız, albümün ve albümde kullanılan enstrümanların yükselişinden kaynaklı da fena halde Heavy Progressive Rock içerisine dahil edilmeyi hak ediyorlar.

Yukarıda bahsettiğimiz isimlere ELP, Pink Floyd ve hatta ilk albüm dönemlerinden Uriah Heep'i de ekleyebiliriz. Climax'ın pek çok gruptan etkilendiği ortada. Ve bunu albüme yansıtmaktan da çekinmemişler. Altta belli belirsiz hissedilen Folk sayesinde (Bolivya folkloru elbette) kendileri olmayı başarabilmişler diyebiliriz. Aksi takdirde birkaç grubun birleşimi olarak ortada kalacaklarmış. Bu noktada, grubu dinleyen hemen herkesin düşündüğü de budur sanıyorum. Etkiler fazla belirgin çünkü. Ama daha dikkatle incelendiğinde kendi farklılıklarını ortaya koyabildikleri de görülüyor. 

Climax'in Bolivya'dan çıkan ender gruplar arasında Rock literatürüne girmiş (Wara ile birlikte) iki gruptan biri olduğunu da söyleyelim. Başkaca gruplar bulunmakla birlikte Climax ve Wara gibi daha global bir arenada tanınan grup yok yani. 

Grubun geldiği coğrafya düşünüldüğünde Latin Rock ya da Andean Rock beklentisi oluşturuyor insanda. Fakat hiç alakaları yok. Etnik bir etki hissedilmekle birlikte ağırlıklı olarak Hard Rock, Heavy Progressive Rock ve Blues Rock etrafında dönüyorlar.

CLIMAX

Jose Eugenio / Gitar, Klavye, Vokal

Javier Soldias / Bass

Alvaro Cordova / Davul

GUSANO MECANICO

01 - Pachacutec (Rey de oro) (7:32)

02 - Transfusión de luz (4:35)

03 - Cuerpo eléctrico – Embrión de reencarnación (6:05)

04 - Gusano mecánico (10:52)

        a) Invasión

        b) Dominio

        c) Abandono

05 - Prana – Energía vital (2:55)

06 - Cristales soñadores (3:22)

Wara / El Inca (1973)

La Paz, Bolivya'dan gelen Wara'nın tarihçesi 60'lı yılların ortalarına dek uzanıyor. O dönemlerde Rock'n Roll odaklı bir parti grubu olarak kuruluyorlar ve isimlerini Conga olarak seçiyorlar. Gençlerin partilerinde ve bazı düğünlerde edindikleri deneyimlerle yaptıkları müziği biraz daha özgün ve geliştirilmiş hale getirme sevdasına kapılıp daha lokal bir isim olan Tabu'ya geçiyorlar. Zamanla bu da yetmiyor ve dünyanın her yanından gelen müzikal etkiler ile bir üst aşamaya geçip Wara adını alıyorlar. 

Grup, yerel kültürden fazlasıyla beslenen bir Progressive Rock yapıyor. Hatta bunu kaydettikleri ilk albümün kapağına da kazımışlar; Musica Progresiva Boliviana olarak.  Wara adıyla ilk duyulmaları 1972 yılına tarihleniyor. Buradan hemen sonra da albüm kayıtlarına başlıyorlar. 1973 yılında konumuz olan ilk albüm yayınlanıyor. Albümün getirdiği ticari başarı grubun yerini sağlamlaştırıyor ve Wara birbiri ardına albümler kaydedebilecek bir durumda buluyor kendini. Geçen yıllar içerisinde grup elemanları -2 kişi hariç- değişse de 2000'li yıllarda bile aktif olduklarını görüyoruz.

El Inca, bahsettiğimiz gibi fazlasıyla Bolivya folklorik öğelerini içeriyor. Lakin bunu dönemin revaçta olan neredeyse bütün türleriyle birleştirmeyi başarabilmişler. Grubun temelindeki sertlik Hard Rock'ı fazlasıyla içselleştirmiş olmalarından geliyor. Bunun yanında bazı bölümlerde Psychedelic Rock, Blues'a kayan yaklaşımlar, senfonikleşecekmiş gibi duran pasajlara rastlayabilirsiniz. Fakat albümün karmakarışık bir yapıda olduğu da düşünülmesin! Alakası bile yok çünkü. 

Albümde enstrüman kullanımları da oldukça iyi. Özellikle gitar, keman, flüt ve klavyeler ön plana çıkıyor. 13 kişilik bir kadroyla gerçekten de büyük bir işe imza attıklarını söylemek yanlış olmaz. Güney Amerika kültüründen gelen tonları modernleşmiş müzik, elektrikli ve akustik aletler ile birleştirmeyi eksik bir şekilde gerçekleştirmişler. Bazı noktalarda vokal fazlasıyla özelliksiz ve basit gibi geliyor kulağa. Lakin parçaların gidişatına göre ve çoğunlukla da doğaçlama olarak bu şekilde kullanıldığı söyleniyor. 

Hard Rock, Psychedelic Rock, Heavy Progressive Rock, doğal olarak Folk, neredeyse Amerikan tipine yaklaşan Blues albümde rastlayacağınız türler. Hepsinin de hakkını fazlasıyla vererek yerine getirmişler. Albümde bulabileceğiniz eksiklikler en fazla teknik sebeplerden kaynaklı olanlarıdır diye düşünüyorum. Onun dışında albüm son derece coşkulu, alışılmamış melodik bölümlere sahip, benzersiz diye nitelendirilebilecek albümlerden biri.

WARA

Nataniel Gonzales / Lead Vokal

Pedro Sanjimes / Org, Piyano, Vokal

Omar León / Bass

George Cronembold / Davul, Vurmalılar

Carlos Daza / Gitar

Pablo Vezin / Flüt

Jaime Gallardo / Çello

Freddy Céspedes / Keman

Vicenta Claramount / Keman

Stefan Rinderknecht / Çello

Gustavo Oroza / Obua

Zelma Guerra / Vokal

Walter Alvarez / Bassoon

EL INCA

01. El Inca (El Señor De La Tierra) (7:04)

02. Realidad (5:06)

03. Cancion Para Una Niña Triste (5:24)

04. Wara (Estrella) (8:26)

05. Kenko (Tierra De Piedra) (6:18)