6 Ekim 2022 Perşembe

High Tide / Sea Shanties (1969)

İngiltere
'den çıkmış belki en iyi Heavy Progressive Rock gruplarından biri olan High Tide için başarılı bir grafik çizdiklerini söylemek son derece yanlış olur. 1969 yılı başlarında Londra'da kurulan grup kısa süre içerisinde albüm anlaşmasını yapıyor ve gerçekten de nitelikleri çok yüksek bir albüme imza atıyor. Hemen ardından gelen 2. albüm, ilki kadar iyi olmasa da ona çok yakın bir yerde duruyor. Fakat sonra iş fena halde kopuyor. 18 yıl boyunca grup dağılmıyor, bir sürü parça kaydediyorlar ama tek bir albüm yayınlayamıyorlar. Tuhaf gruplarla uğraşmaktan da gına geldi, belirtmeden geçmeyeyim.

Türün oldukça sert örneklerinden olan Sea Shanties, herhangi bir zorlamaya gerek bile kalmadan Progressive Metal'in ilk ve en iyi örneklerinden biri olarak sayılabilir. Fazlasıyla yaratıcı düzenlemelerin, kulağın içine girip beyninize doğru tırmanışa geçen melodilerin bu konudaki başarısı yadsınamaz. Grup elemanlarını da yabana atmamak gerekiyor. Muhteşem bir vokal tekniğine sahip gitarist, arada klavyenin başına geçip ortalığı tozu dumana katan kemancı, nereden çıkıp suratınıza yapıştıracağı belli olmayan bass gitarist ve ritimleriyle size dağları aştıran bir davulcudan filan bahsediyoruz yani. Albümün kalitesi ve zorluğu bu birkaç cümlede bile rahatlıkla anlaşılabilir.

Pek çoklarınca bu albümün, Steppenwolf ya da Blue Cheer gibi öncülü olan grupların bazı albümlerine benzediği söylense de bu tamamen saçmalık. Bahsi geçen her iki grup da çok iyi olmalarına rağmen High Tide'ın müziği kaydedildiği zamanın çok ötesinde bir yapıya ve düzenlemelere sahip. Daha önce dinlediğiniz herhangi bir şeyle karşılaştırmaya kalkışamıyorsunuz bile. Bugünün teknolojik imkanlarıyla bile kaydedilmesi pek olası görünmüyor. Dinlerken çoğunlukla kendinizi kaptırıp ne kadar  süre boyunca o durumda kaldığınızı bile anlayamıyorsunuz.

Albümün daha başında devasa bir gitar riff'i karşılıyor sizi. Tam ona alışmaya başlamışken enfes ritimlerle bezeli bir yerden geçip elektrikli kemanın dahil olduğu melodik bir karmaşada buluyorsunuz kendinizi. Kaotik bir boyuta sürüklenir şekilde darmadağın oluyorsunuz. Canınızı sıkacak herhangi bir şey yok, dikkatinizi dağıtacak en ufak bir pürüz de bulunmuyor. Bu bile albüm ile ilgili beklentilerinizi yüksek tutmak konusunda yeterli olmalı.

HIGH TIDE

Tony Hill  / Gitar
Peter Pavli / Bass
Roger Hadden / Davul
Simon House / Keman

SEA SHANTIES

01 - Futilist's Lament 5:17
02 - Death Warmed Up 9:08
03 - Pushed, but Not Forgotten 4:43
04 - Walking Down Their Outlook 4:58
05 - Missing Out 9:38
06 - Nowhere 5:54

5 Ekim 2022 Çarşamba

Máquina! / Why? (1970)

60'lı ve 70'li yılların teknik yetersizlikleri, zorlayıcı koşulları altında müzik yapmak zor gibi gelebilir. 68 Öğrenci Hareketleri ile başlayan süreçte bazı konularda değişiklikler ve kazanımlar olsa da kaydedilen pek çok albüm, pek çok şeye rağmen kaydedilmiş sayılır. Amerika'daki rahatlığı bunun dışında tutuyoruz elbette. Konu Avrupa'yı kapsıyor esasen. Yukarıdaki koşullara bir de Franco Diktatörlüğü'nü ekleyin. İspanya'da 70'lerin ortalarına kadar müzik yapmanın ne kadar zor olduğu anlaşılabilir. Franco'nun 1975 yılındaki ölümü ile birlikte daha rahat bir ortama kavuşan İspanyolların içinden hem de 1969 yılında çıkmış bir grup Máquina!.

Diktatörlüğün olduğu bir ortamda Underground olmadıklarını da kimse iddia edemez. Tarihsel sürece bakıldığında yüksek ihtimalle de İspanya'nın ilk underground rock grubu olarak tanımlayabiliriz Máquina!'yı. Özetle çok zor zamanlarda, zor koşullar altında kurulup, üstüne bir de albüm kaydetmeyi başarabilmişler. Albümün adının Why? olması da olan bitenlere bir tepki. İşin daha hoş tarafı, Barcelona çıkışlı grubun Why parçasına karşılık, Madrid'de kurulan dost / kardeş grup Tapiman'dan geliyor; Don't Ask Why.

5 kişiden oluşan grup kendine özgü bir Psychedelic Rock / Progressive Rock bileşimine imza atmayı başardı. 2 Lead Gitarın sık sık öne çıktığı parçalarda dengeyi Hammond org ile sağladılar. Parçalar beklentinin çok üzerinde bir şekilde gelişip değişirken, farklı kültür ve kökenlerden besleniyor olmaları başka bir ayrıcalık yaratıyordu. Sadece bu özellikleri ile bile Progressive Rock içerisinde isimleri rahatlıkla anılabilir. Her ne kadar pek çok çevre tarafından Proto-Prog olarak adlandırılsalar da İspanya'nın ilk Progressive gruplarından biridir demek de yanlış olmaz.

Belirtmek gerekir ki grubun daha sonra canlı olarak kaydettikleri ama Live olarak anılamayacak bir albümü daha var. Bu albüm ilki ile hiç benzeşmiyor. Bundaki en büyük etkinin grubun 2 gitaristinin de ayrılmış olmasından kaynaklı olduğu aşikar. Daha Blues'a yakın ama Chicago Transit Authority tarzını da fena halde andıran bir albüm olduğu için kişisel olarak pek beğenmediğimi de belirteyim.

Tek albümle kalmış olmalarına gerçekten üzüldüğümüz gruplardan da biridir. Yine de bu tek albüm bile kendini defalarca dinleten, dinledikçe bambaşka keşifler yapmanızı sağlayan türden. Keyfini çıkarın!

MÁQUINA!

Enric Herrera / Hammond Org, Piyano
Jordi Batiste / Bass, Vokal
Lluís Cabanach / Bass, Wah-Wah, Gitar
Josep María Vilaseca / Davul
Josep Maria París / Gitar, Fuzz Gitar

WHY?

01 - I Believe 4:11
02 - Why? 11:52
03 - Why (Continuació) 12:58
04 - Let Me Be Born 3:03

4 Ekim 2022 Salı

Jungle / Jungle (1969)

Hakkında çok az bilgiye sahip oluğumuz gruplardan biri daha. 60'ların sonlarına doğru Vermont, Amerika'da bir çiftlikte kurulduğuna dair söylentiler var. Grup elemanlarının kim olduğunu da bilmiyoruz. Kaydettikleri tek parça ile önce New York oradan da California'ya geçtikleri ve burada demo bir albüm kaydettikleri söyleniyor. Konumuz olan albüm de bu demo albüm.

1969 yılında sadece 50 kopya olarak dağıtılıyor. 2011 yılında bir Reissued CD olarak basıldığını da biliyoruz. Ama o da 100 adet basılıp satışa verilmiş. Plak versiyonunun kapağı siyah beyaz iken CD versiyonu renklendirilmiş. Bazı çevrelerce grubun Almanya çıkışlı olduğu söylense de albüm kapağındaki Amerika haritasını kaplayan Jungle yazısıyla, Amerikan grubu olması daha olası. 

Dönemin verdiği etkiyle ve özellikle de Amerika'da olmalarından kaynaklı olarak grubun Psychedelic Rock yapması çok da tuhaf değil. Fakat değişik bir şekilde, daha önce de bahsettiğimiz West Coast ekolünden büyük farklılıklar gösteriyorlar. Fuzz gitar soloları, armonik vokaller, melodik yapıyı belirleyen ve öne çıkmakla çok ilgisi olmadan geri planda sesiz sedasız takılan enfes org ile kendilerine has, özgün bir hava yakaladıkları ortada.

Uzun parçalardaki durağan olmayan etki grubu Progressive Rock'a yakınlaştırıyor. Muhtemelen o niyetle yapmamışlar ama tam da kıvamında bir yakınlaşma olmuş. Psychedelic Rock'ın ağır etkilerinden uzaklaşıp çok fazla karmaşık olmayan ama durmadan ilerleyen, değişen ve gelişen parçalara dönüştürmüşler. Tek albümle kalmaları, haklarında neredeyse hiç bilgimizin olmaması bu nedenle gerçekten de üzücü. Amerikan Psychedelic'ini değişik bir rotaya sokabilme yeteneğine sahip oldukları albümün her yerinden belli oluyor.

Albümde enstrüman kullanımları, müzisyenlerin epeyce yetkin olduklarının göstergesi. Aralarında en ufak bir uyumsuzluğa yol açmadan, tam da olması gerektiği gibi ilerliyor parçalar. Kökeni Blues'a dayanan bir grup oldukları da parçalardan anlaşılıyor. Vokalin genel olarak sade ve özelliksiz olduğunu da belirtmeliyim. Ara ara çıkışları, değişik yerlere yönelen ses oyunları olsa da müziğin üstüne çıkma isteği olmadan, enstrüman gibi kullanılıyor. Bu tarz bir albüm için belki de en iyi tercih.

Son olarak, en başa dönüp hatırlarsanız, albümün bazı yerlerinde gerçekten de bir çiftlik havası seziyorsunuz. Vermont'taki çiftliğin bununla bir ilgisi olduğu kesin.

JUNGLE

Virgil "Butch" Daniels / Lead Gitar, 12 Telli Gitar, Bass, Vokal
Jay Mierly / Vokal
John Dawson / Org, Armonika, Gitar, Vokal
James Ryan Clark / Bass
Delbert G. Lang / Davul

JUNGLE THE 1969 DEMO ALBUM

01 - House of Rooms
02 - Somewhere Sweet Memories
03 - Gray Picnic
04 - Changes I'm Going Through
05 - Early Morning Rising
06 - Slave Ship

3 Ekim 2022 Pazartesi

Crying Wood / Back To The Mountains (1970)

60'ların ortalarında 3 kardeş, Henk Groote, Andre Groote ve Ben Groote, Goldstar Brothers adında bir grup kurarak başlıyorlar müziğe. Daha sonra isimlerini önce G-Brothers ve ardından da Geebros'a çeviriyorlar ama kabul edelim ki isimlerin hepsi de kulak tırmalayan, çok da hoş olmayan isimler. Gruba katılan diğer elemanlarla birlikte en azından öncekilere oranla daha iyi bir isim bulup yola devam etme kararı alıyorlar; Crying Wood.

Başlangıçta yaptıkları müzik bir tür Psychedelic etkileşimi. Grubun adının değişmesiyle birlikte müzikal anlayışlarına da farklı bir yön verip Heavy Progressive Rock'a çeviriyorlar. Psychedelic etkileşimleri de tam anlamıyla geride bırakmıyorlar ki bu konuda gerçekten doğru bir karar almış oldukları da ortada.

1970 yılında ilk ve tek albümlerini kaydediyorlar. Albümün ardından da birçok eleman değişikliği yaşayıp 1976 yılına kadar zorluyorlar ama hep olduğu gibi tek albümlü gruplar listesinin ötesine geçemiyorlar. Kaydettikleri albüm ise underground Heavy Progressive Rock'ın en iyilerinden biri olarak kabul edilebilir durumda. Gönül isterdi ki daha fazla albümleri olsun, yine de bununla idare etmek de fena değil tabi.

Düz ama yırtıcı bir vokal tarzı kullanılan albümde bahsettiğimiz Psychedelic etkiler bir hayli fazla. Vokalin buna etkisi de göz ardı edilemez derecede fazla. İngiltere'nin ağır Psychedelic'inden gelen de çok fazla şey var albümde. Bu arada belirtmeliyim ki albümün varlığı uzun süre tartışılır bir durumdaydı. Tarzın 70'lere ait olduğu aşikar ama albüme herhangi bir listede ya da plak versiyonuna rastlanamamıştı. Zaten kapağa baktığınızda da sanki 2000'lerin başında yapılmış izlenimi veriyor. Hollanda'da bazı arkadaşların hemen hemen bütün plak dükkanlarını gezdiğini, arşivcilerin listelerine ulaşmak için aylarca uğraştıklarını ama albüme dair en ufak bir iz bulamadıklarını hatırlıyorum. Albümün varlığından hala da emin değiliz :)

Bütün bu hikayenin yanında elektro gitarla yapılan güzellemeleri, vokalin sizi alıp götürdüğü başka dünyalar, klavyenin atmosfere olan katkılarıyla hemen her arşivde olması gereken albümlerden biri olduğunu rahatlıkla söyleyebiliriz. Dönemin ruhunu epeyce iyi yansıtan, kendine has bir yaklaşıma sahip, baştan çıkarıcı ve sarsıcı olarak niteleyebiliriz Back To The Mountains'i.

CRYING WOOD

Henny Backers / Org, Piyano
Ben Groote / Davul, Vokal
Cor Mestenbeld / Bass
Andre Groote / Vokal
Henk Groote / Gitar, Vokal

BACK TO THE MOUNTAINS

01 - Back To The Mountains 3:05
02 - Son Of The Meadow 4:04
03 - Someone Who Needs You 3:39
04 - Stone Desert 4:51
05 -  Blue Eyed Witch 3:25
06 -  Trip 2:48
07 - Never Is 6:36
08 - The Sun Is Filled With Love 5:48
09 - Today Away 6:06
10 - Back To The Mountains (Reprise) 2:15

2 Ekim 2022 Pazar

Family / Music in a Doll's House (1968)

Hikaye 1962 yılında John Charlie Whitney tarafından kurulan The Farinas ile başlıyor. Jim King, Harry Ovenall ve Tim Kirchin'in de dahil olduğu grup Rhythm & Blues yaparak ilerlemeye başlıyor. Ufak tefek yerlerde çıktıkları konserlerin ve kaydettikleri tek 45'lik dışında çok büyük bir başarıya imza atamıyorlar. Ama işler 1965 yılında Kirchin'in yerine Ric Grech'in gelmesiyle değişmeye başlıyor. Bir yıl sonra da gruba vokal olarak Roger Chapman dahil olunca kadro tamamlanmış oluyor.

The Farinas olan isimlerini önce Roaring Sixties, biraz başarı kazandıktan sonra da albümün öncesinde Family olarak değiştirdiler. O sırada kadroda da küçük bir değişiklik yaşandı ve Ovenall'un yerine Rob Townsend gruba dahil oldu. Kaydettikleri single epeyce başarılıydı ve yapımcılığını Traffic'ten tanıdığımız Dave Mason'un yapacağı bir albüm anlaşmasına imza attılar. Chapman'ın gruba katıldığı zamandan itibaren grubun müzikal anlayışı da değişip gelişmeye başlamıştı. Özel ve değişik bir gırtlağa sahip olan Chapman vokal tekniği ile de Family'e çok fazla şey katmaya daha en başından başlamıştı.

1968 yılında yayınlanan ilk albüm Music In A Doll's House, Chapman'ın başarılı vokal tekniğinin iyi bir örneği olarak ortaya çıkmıştı. Blues ve Folk kökeninden beslenen albümde Klasik Müzik ve Jazz etkileşimleri de bir hayli fazla. Bu nedenle de Proto-Prog diye tanımlanan türün içine giriyor. Albümdeki parçalar özelliksiz görünmekle birlikte müzikal olarak epeyce etkili ve farklı. Armonika ve Saksafon ile değişik yönlere giden hatta çoğunlukla evrilen parçalarda tempolu ve melodik yapının hemen üstüne, bir anda gökten düşmüş izlenimi yaratan Roger Chapman vokali dahil olduğunda kendinizi boyutlar arası bir yerde bulabiliyorsunuz.

Kısa süreli parçalarda o güne dek pek fazla keşfedilmemiş, müzik adına radikal fikirler bir hayli fazla. Psychedelic etkileşimlere de rastladığımız albüm, ilerici bir tarza da sahip. Gerçekten de (yeni yeni ortalığa çıkmaya başlayan King Crimson gibi grupları ayrı bir yerde tutarak) Progressive Rock'ın oluşum sürecine katkı sağlayan başarılı kayıtlardan biri Music In A Doll's House. Albümde Chapman vokalinin bazı yerlerde fena halde Gentle Giant tarzı vokali, bazı yerlerde Genesis tarzı vokali andırdığını belirtmeden geçmeyelim.

FAMILY

Roger Chapman / Vokal, Armonika, Tenor Saksafon
Rick Grech / Bass, Keman, Çello, Vokal
Jim King / Tenor Saksafon, Soprano Saksafon, Armonika, Vokal
Rob Townsend / Davul, Vurmalılar
John Whitney / Gitar, Steel Gitar

MUSIC IN A DOLL'S HOUSE

01 - The Chase 2:13
02 - Mellowing Grey 2:47
03 - Never Like This 2:20
04 - a. Me My Friend 2:20
        b. Variation on a Theme of Hey Mr. Policeman 0:08
05 - Winter 2:25
06 - a. Old Songs New Songs 4:20
        b. Variation on a Theme of The Breeze 0:34
07 - Hey Mr. Policeman 3:10
08 - a. See Through Windows 3:45
        b. Variation on a Theme of My Friend 0:10
09 - Peace of Mind 2:20
10 - Voyage 3:36
11 - The Breeze 2:47
12 - 3 x Time 3:50

1 Ekim 2022 Cumartesi

Pete Brown & Piblokto! / Things May Come and Things May Go, But the Art School Dance Goes on for Ever (1970)

Konuya belki de Pete Brown & His Battered Ornaments'tan girmek daha doğru olabilirdi. Ama Piblokto'yu biraz daha fazla seviyor olmamın verdiği yetkiyle buradan başlamayı tercih ediyorum. Pete Brown özünde bir performans sanatçısı, şair. Söz yazıyor ve sonra onları seslendirme hevesine kapılıyor. Ama öncesinde Cream ile birlikte bir süre çalışıyor. Ginger Baker ile başladığı ortak şarkı sözü serüveni sonra Jack Bruce ile devam ediyor. Yazılmasına ortak olduğu parçalar da yabana atılır parçalar değil. Sunshine of Your Love, SWALBR, I Feel Free ve White Room bunlardan sadece birkaçı.

Cream ile bağları kopardıktan sonra solo kariyerine yöneliyor Brown. 1968 yılında His Battered Ornaments'ı kuruyor ve 2 albüm kaydediyorlar. Grupta Dick Heckstall-Smith ve Chris Spedding gibi isimler var tabi. Sonra grup dağılıyor ve Pete Brown Piblokto adında yeni bir oluşuma gidiyor. Konumuz olan ilk albüm 1970 yılında çıkıyor piyasaya. Kendine özgü tuhaf yapısıyla, şairane vokal tekniğiyle gerçekten de arşivlik bir albüm oluyor. Atmosfer yaratma, ortamı bir anda farklı bir yere evirme konusunda bir hayli başarılı.

Psychedelic Rock etkilerinden beslenen bir Progressive Rock'a imza atıyor Piblokto. Dinlerken Brown'ın vokalinde çok büyük ses oyunları, iniş çıkışlar beklemeyin. Son derece sade ama fena halde vurgulu bir şekilde seslendiriyor parçaları. Şair olmanın verdiği avantajı sonuna kadar kullanmayı iyi bir şekilde beceriyor.

Enstrümanların yarattığı atmosferde yanınızdaki bir anlatıcı olarak düşünün Brown'ı. Size ortama uygun hikayeler anlatıyor sürekli. Sesi inceltip yumuşatıyor, ardından daha agresif konularda sertleştirerek katı bir tondan söylüyor. Enstrümanların da ona büyük bir şevkle, istekle eşlik ettiğine inanmamanız için hiçbir sebep yok! Her yanıyla oturmuş, daha farklı bir yere gitmesi gerekmeyen albümlerden biri bu upuzun isimli albüm.

Keyif almak, büyüsüne kapılmak, içinde kendinizi kaybetmek için defalarca, ardı ardına dinlemeyi düşünebileceğiniz türde, sıkıcı olmaktan çok uzak, kendi kendini oluşturan bir yapıya sahip albüm, belki de Pete Brown'ın en iyi işlerinden biri. Her dinlediğinizde yeni ve farklı bir şeyler buluyorsunuz.

PETE BROWN & PIBLOKTO!

Pete Brown / Vokal
Rob Tait / Davul
Jim Mullen / Gitar
Roger Bunn / Bass
Dave Thompson / Org

THINGS MAY COME AND THINGS MAY GO, BUT THE ART SCHOOL DANCE GOES ON FOR EVER

01 - Things May Come and Things May Go, But the Art School Dance Goes On Forever
02 - High Flying Electric Bird
03 - Someone Like You
04 - Walk for Charity, Run for Money
05 - Then I Must Go and Can I Keep
06 - My Love's Gone Far Away
07 - Golden Country Kingdom
08 - Firesong
09 - Country Morning

30 Eylül 2022 Cuma

Room / Pre-Flight (1970)

1968
yılında İngiltere'de kurulan Room'a daha ince Darkness, Lightness & Twilight toplamasında yer vermiştik. Ama o günden bugüne de blog'a eklemek aklımıza gelmemiş. Eksikliği giderirken grubun sık sık bahsettiğimiz tek albümlü efsaneler listesine dahil olduğunu belirtmeden geçmeyelim.

Kurulduktan 1 yıl sonra Melody Maker'ın düzenlediği yetenek yarışmasında ikinci olan Room, Decca ile albüm anlaşmasını kapıyor. Canla başla çalışıp albümü tamamlamak için uğraşıyorlar ve Pre-Flight 1970 yılında yayınlanıyor ama bu durum grup için çok da iyi bir sonuç doğurmuyor. Albümün tüm başarısına rağmen grup içindeki anlaşmazlıklardan ötürü Room dağılıyor.

Blues'u en başa alıp, Jazz Rock ve Folk Rock'ın izlerini takip ederek kaydettikleri albümde, kendilerinden kattıkları pek çok şey  ile birlikte Heavy Progressive Rock parçalara ağırlık veriyorlar. Atmosfer yaratma konusunda oldukça başarılılar. Tempolu parçalarda bir düşüp bir kalkıyorsunuz izlenimi yaratabiliyorlar. Benzetme alışkanlığımız çok olmamakla birlikte daha anlaşılır olabilmesi açısından grubun Affinity ile benzeşen bir müziği ve Babe Ruth ile benzeşen bir vokali var. Şüphesiz Juanita Hahn'ın (Babe Ruth) vokali fazlasıyla etkileyici ve kendine has bir yapıya sahip. Ama Jane Kevern'ün de ondan aşağı kalır hiçbir yanı yok. Alto sesiyle o kadar iyi yerlerde geziniyor ki inanmakta zorlanıyorsunuz.

Affinity ile benzeşiyorlar dedik ama bu aynı onlar gibiler anlamına da gelmiyor. Temel ayrımlardan biri Room'da klavye yok hiç. Bunun yanında Flugelhorn, Keman, Trombon, Trompet, Viyola, Çello gibi klasik müzik aletleri bir hayli fazla. Üstüne bir de twin gitar ekleyin, enfese yakın bir albümün ortaya çıkmış olması çok da şaşırtıcı değil. Gitarların fena halde iyi olduğunu da söylemek lazım. Özellikle Where Did I Go Wrong'dakiler dikkat çekici.

Bu albümü Progressive Rock janrı içine koyma konusunda iki farklı görüş olduğunu da belirtelim. Bir kısım albümü tamamen Progressive olarak nitelerken diğer taraf Progressive öğeler içerdiğini ama temelde Blues tabanlı bir Rock albümü olduğu konusunda ısrarcı. Albümün ikinci yüzündeki 3 destansı Progressive Rock parçası bence ikinci fikri boşa çıkarıyor. Karar sizin.

ROOM

Jane Kevern / Vokal, Tamburin
Steve Edge / Lead & Ritim Gitar
Chris Williams / Lead Gitar
Roy Putt / Bass
Bob Jenkins / Davul, Konga, Vurmalılar

Orkestra:
Moe Miller / Flugelhorn
John McLevy / Trompet
Nigel Carter / Trompet
Ray Hudson / Trompet
Peter Hodge / Trombon
Brian Smith / Keman
Denis East / Keman
Eric Eden / Keman
Raymond Moseley / Keman
Max Burwood / Viyola
Tom Lister / Viyola
Dennis Nesbitt / Çello
Norman Jones / Çello
Michael J. Hart / Bass

PRE-FLIGHT

01 - Preflight (8:56)
02 - Where Did I Go Wrong (5:27)
03 - No Warmth In My Life (4:34)
04 - Big John Blues (2:33)
05 - Andromeda (5:07)
06 - War (4:33)
07 - Cemetery Junction (8:32)

29 Eylül 2022 Perşembe

Wigwam - Hard n' Horny (1969)

Blues Section
’ın dağılması ardına 1968 yılında kurulan Wigwam, ilk albümleri Hard n’ Horny’de yakaladıkları Jazz - Blues - Psychedelic harmanı ve aynı albümün ikinci yarısında anlattıkları konsept hikaye ile Finlandiya’nın ilk Progressive Rock gruplarından biri olarak kabul görülür olmuşlar.

1970’den itibaren Symphonic Prog’a kayan tarzlarının öncülü tınıları içeren albümün ikinci yarısından (arka yüz) önce saz taksimi kıvamında Jazz - Blues ve yer yer Psychedelia'nın tırmandığı ilk yarı (ön yüz) Jukka Gustavson’un bestelerinden oluşuyor. Fince sözlerin ağırlıkta olduğu parçalar aynı prodüktörün elinde çıkmasına rağmen, bambaşka mikslenerek -sözlerini anlamasanız da- birazdan geleceğimiz ikinci bölümden daha dikkat çekici hale gelmiş. Özellikle vokallerin Gustavson’ un Hammond’ı ile uyumlu ve unison korolar halinde ilerleyişi, bu yüzdeki bestelerin en can alıcı noktası.

İkinci bölüm, geçtiğimiz sene aramızdan ayrılan, grubun vokal ve bestelerinden sorumlu lideri Jim Pembroke’un konsept çalışması orta yaşlı Henry’ nin hikayesi ile devam ediyor. Psychedelic Rock’ın hakkını veren sözlerinin altyapısında, daha tek düze ve vokallerin enerjisini artırma görevi gören bass/davul partisyonları yer alıyor. Grup yine vokallerle paralel ilerleyen Hammond ve piyanoların yanı sıra bestelere bestelere ekledikleri yaylı düzenlemeleri ile başta bahsettiğim Symphonic Prog etiketini sonuna kadar hakediyor. Bestelerin çeşitliliği ile tam bir rock operaya dönen ikinci bölüm, çılgınca sözlerle başlayıp, zaman algınızı yitirmenize neden olarak “aklınızı başına almanızı” öğütleyerek bir anda bitiveriyor.

Hem Wigwam hem de Progresssive Rock tarihi açısından parlak olmasa da başlangıç için ortalamanın çok üstünde ve ardıllarına ışık tutması açısından önemli bir albüm. Müzikalitelerinin tavan yaptığı Fairyport öncesinde grubu tanımak isterseniz, tavsiyemdir. 

Bu arada Kvartteten’in dönüşünden midir bilemedim “İskandinavlar buluşuyor” (Yenikapı miting alanı) tadında ilerliyor gibiyiz. Hadi hayırlısı.

WIGWAM

Jim Pembroke / Lead Vokal, Piyano
Jukka Gustavson / Vokal, Org, Piyano
Nikke Nikamo / Gitar
Mats Huldén / Bass
Ronnie Österberg / Davul

HARD N' HORNY

01. 633 Jesu Fåglar (0:07)
02. Pidän Sinusta (5:38)
03. En Aio Paeta (3:01),
04. Neron Muistolle; Hyvää Yötä (3:08)
05. Guardian Angel
06. The Future (4:56)
07. No Pens, El Karsinoita (4:51)
08. Henry's...Mountain Range Or Thereabouts (3:11)
09. Geographical And Astronomical Mistakes (2:02),
10. Highway Code (2:53)
11. ...Ghastly And Diabolical Mistakes (1:17)
12. ...Cancelled Holiday Planes (1:39)
13. ...Concentration Camp Brochure (2:58)
14. ...Ears, Eyes, Girlfriends And Feet (1:34)
15. ...Hard And Horny All-Niter (1:12)
16. ...Milk Round In The Morning (2:29)


28 Eylül 2022 Çarşamba

Day Of Phoenix / Wide Open N-Way (1970)

Burnin Red Ivanhoe
'nun ardından bir Danimarka grubunu daha eklemek farz oldu. Day Of Phoenix, 1968 yılında Cy Nicklin tarafından kuruldu. Grubun diğer elemanları The Maniacs adıyla bilinen gruptan geldiler. İlk grup formuyla sadece 2 parçadan oluşan bir single kaydettiler ve Nicklin, Culpeper's Orchard'a katılmak için gruptan ayrıldı.

Sıkı çalışmaların ardından 1970 yılında ilk albümleri hazır hale gelmişti. Kopenhag'da kaydettikleri albümün yapımcısı Colosseum'un erken dönem bass gitaristi Tony Reeves idi. Oldukça başarılı bir albüme imza atmışlardı. Psychedelic Rock tabanına oturttukları albümün tarzı çoğunlukla içerisinde Jefferson Airplane, Quicksilver Messenger Service gibi grupların dahil olduğu West Cost Psychedelic içerisinde yer alıyordu. Ama büyük fark yaratarak işi daha ileri taşımışlar ve Space Rock'a kadar uzanmayı başarmışlardı. 

İlk albümün başarısına rağmen ikinci albüm beklenenin çok çok altındaydı ve Bass gitarist Eric Stedt'in ani ölümü de buna eklenince grup dağılmak zorunda kaldı. Ama ilk albümleriyle Rock tarihinde bir yer edinmeyi başarmışlardı. 

Basit, sade ve özelliksiz görünen bir vokal anlayışıyla açılan parçalarda klavye ve gitarların araya girmesiyle birlikte iş bambaşka bir hal alıyor ve ciddi İskandinav kültürü dokunuşlarının olduğu melodik bir Krautrock ortaya çıkıyor. Albümü açılış parçası yukarıda da bahsettiğimiz West Coast ekolünü devam ettirirken ikinci parça Cellephane No. 1&2 ise kendine has bir yapıya sahip. Arada bazı benzerlikler yakalasanız da tamamıyla farklı ve özgün bir parçaya dönüşüyor.

If You Ask Me ile ilgili söylenecek çok fazla şey var aslında ama parçanın introsu zaten her şeyi özetliyor. Daha girişinden anlıyorsunuz ne tarz bir şeyle karşı karşıya olduğunuzu. Psychedelic Rock'ın eğlenceli tarafından girip, melodik ve sevimli olarak nitelendirilebilecek bir parçaya dönüştürüyorlar.

Mind Funeral ise başlangıçta size Quicksilver Messenger Service'i hatırlatsa da devamında klasik müzikten İspanyol tarzına, oradan da başka yerlere uzanıyor. Son parça Tick-Tack, üzerinize yapışan her şeyi çıkarıp atan, albümü sakin şekilde kapatan bir parça.

Danimarka'nın belki de en iyi Psychedelic Rock temsilcisi diyebileceğimiz Day Of Phoenix, tek albüme sığdırdıkları bir sürü etkileşimle bu unvanı fazlasıyla hak ediyor.

DAY OF PHOENIX

Hans Lauridsen / Vokal
Ole Prehn / Elektrik Gitar, 12-Telli Gitar, Vokal
Karsten Lyng / Lead Gitar
Erik Stedt / Bass, Piyano, Saw
Henrik Friis / Davul, Vurmalılar

WIDE OPEN N-WAY

01 - Wide Open N-Way 11:33 
02 - Cellophane #1 & 2 13:44
03 - If You Ask Me 4:49
04 - Mind Funeral 12:29
05 - Tick-Tack 1:10

27 Eylül 2022 Salı

Firyuza / Firyuza (1979)

Fusion, Progressive Rock literatüründe Jazz ile Rock sentezi olarak algılanır. Mesela klasik müzik ile Rock müziğin sentezi de bir Fusion’dır ama janra olarak “Symphonic Progressive Rock” yaygın tanımlamasıdır. Her fusion grubunun ve yaptıkları müziğin bir diğerine benzememesi çok olağan bir durumdur çünkü grup farklı müzik türlerinden, kültürden, enstrümanlardan, yorumlardan, siyası konjonktürden vb. beslenebilir ve etkilenebilir. Bu yüzden “Fusion” derken Klaus Doldinger’in Passport’u ile Colosseum‘u her ne kadar çok farklı uçlarda gezinseler de aynı tanımlama altında bulmaktayız. İkisi de Jazz-Rock sentezi olsa da biri Jazz’a, diğeri Rock’a daha yakın durmakta. Bu durum da zaten kelimeler ile ifadesi çok zor olan müziği ve onu bir iki kelimelik başlıklar ile tanımlamayı hayli yetersiz kılmakta.

1970’lerin Sovyetler Birliği zamanı, kapalı ekonomi, kapalı kültür. O zamanlar Amerika’nın müttefiği ve Türkmenistan’ın da sınır komşusu İran’da yankılanan Amerikan Rock ve Jazz müziği ve radyo sayesinde bu müziğe bir şekilde kulak misafiri olan Rus kültüründen başka bir şey görmemiş Türkmen klasik eğitimli gençlerden oluşan, dönemin ağır kısıtlamaları altında Gunesh Ensemble ile albüm yapma şansına erişmiş bir diğer grup olan Firyuza’dan bahsedeceğim bu yazıda. 

Sovyetler Birliği'nde 6.sı düzenlenen müzik yarışmasında birincilik elde eden Firyuza, ödül olarak Birliğin tek plak firması olan Melodiya’dan albüm yapma hakkı kazanır. Burada bir kazanım daha vardır, diledikleri gibi, bir kısıt olmadan yapacaklardır bu albümü. İşte Dimitry Sablin’in liderliğindeki 7 kişiden oluşan Firyuza’nın 1979 yılında 4 parçalık muhteşem albümü bu şekilde oldukça sınırlı sayıda basılarak ölümsüzleşti.

Bu albüm, Jazz-Rock sentezinden de öte etnik motifleri ve senfonik ögeleri de yoğun olarak içinde barındıran, eşine pek de rastlamadığım bir eser. Dimtry Sablin’in de bir süre çaldığı, Firyuza’dan daha mehşur olan ülkenin diğer grubu Gunesh Ensemble’ı zaman zaman anımsatsa da oldukça kendine özgü bir albüm diyebiliriz.

Aslında her şarkının denk kalitede olduğu albümün her parçasını tek tek irdelemek, birine daha iyi demek diğerlerine haksızlık olur diye düşünüyorum.  Müzikalite çok ama çok üst seviyede. Enstrüman kullanım becerisi dinlediğim binlerce albüm arasında en üst sıraların da üstünde. İlk şarkı olan “Ashkabad” iniş çıkışları bol, atışmaların olduğu muhteşem bir şarkı. “Native land” daha soft tınılar ile başlayan, bir anda saksafon ile patlayan, şarkı içi şarkı kültürüne daha yakın duran bir çalışma. 17-18 dakikanın nasıl geçtiğini anlayamayacağınız bir A yüzü.

Chapyksuar” B yüzünün ilk şarkısı. Harika bir keman melodisi ile başlar, sırayı elektro gitar devralır akabinde etnik melodiler eşliğinde saksafon ve keman ile devam eder. Tüm albümde yaygın olan şarkı içi farklı fikirler burada da mevcut. Son bölümü biraz daha deneyselliğe yakın.  Albüm “Dialog in Aul” ile sonlanmakta. Saksafon ve keman eşliğinde melankolik bir ilk bölüme sahip olan şarkı orta bölüme geldikçe ritim kazanmaya başlıyor. Son 2 dakikası ise bu harika albümün bitişine yakışı şekilde. Tüm enstrümanlar sıra ile sana bir şeyler anlatıyor, ne anlattığı ise tamamen sana kalmış.

Enstrümanın anlattığını vokale tercih etmişimdir hep. Seni kelimeler ile sınırlamaz. Sözleri sen yazarsın her dinlediğinde. Kaç yüz defa dinlediğimi bilmediğim 34-35 dakikalık koskoca bir okyanusu içinde barındırıyor bu albüm, her seferinde seni farklı adaya çıkaran eşsiz bir deneyim. Keyifle…

FIRYUZA

1. Ашхабад / Ashgabat (7:43)
2. Край Родной / Native Land (9:46)
3. Чапыксуар / Chapyksuar (8:33)
4. Диалог В Ауле / Dialogue in the Aul (7:44)

FIRYUZA

- Dmitry Sablin / Klavyeler
- Evgeny Nochevniy / Gitar
- Michail Mamedov / Gitar
- Sabir Ryazaev / Saksafon, Flüt
- Alik Nifchenko / Bass
- Igor Gordeev / Davul